Από την εκδρομή του Δημοτικού Σχολείου Μέλιτης στο Λιμναίο Οικισμό στο Δισπηλιό Καστοριάς και στην Ιερά Μονή Παναγίας της Μαυριώτισσας.
Ο λιμναίος οικισμός στο
Δισπηλιό, είναι ένας προϊστορικός οικισμός, από τους αρχαιότερους
λιμναίους οικισμούς που έχουν ανακαλυφθεί στην Ευρώπη. Εκεί τις καλύβες
που έφτιαχναν, κυκλικές και ορθογώνιες, τις στήριζαν πάνω σε
πασσαλόπηκτες πλατφόρμες. Ήταν ο σκελετός για να ανυψώσουν το επίπεδο
των σπιτιών γιατί κάποια ήταν χτισμένα μέσα στη λίμνη και κάποια ανάλογα
με την αυξομείωση της στάθμης του νερού άλλοτε βρισκόταν μέσα στη λίμνη
και άλλοτε έξω από αυτή. Υπήρχαν και καλύβες που ήταν χτισμένες κοντά
στη λίμνη. Υπολογίζεται ότι ζούσαν τρεις χιλιάδες άτομα. Από το 2000
στην περιοχή λειτουργεί υπαίθριο οικομουσείο, στους χώρους του οποίου
έχει επιχειρηθεί μια πιστή αναπαράσταση του λιμναίου οικισμού
Το βυζαντινό μοναστήρι της Παναγία της Μαυριώτισσας, δίπλα στο
οποίο έχει προσαρτηθεί και το παρεκκλήσιο του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου. Το καθολικό του μοναστηριού είναι χτισμένο τον 11ο αιώνα και το
παρεκκλήσι του Αγίου Ιωάννη χτίστηκε το 19ο αιώνα, είναι δηλαδή
μεταβυζαντινό.
Η εκκλησία αυτή αρχικά ονομάστηκε Παναγία Μεσονησιώτισσα, γιατί
βρίσκεται περίπου στο μέσο της χερσονήσου, στα χρόνια όμως της
τουρκοκρατίας αλλα και αργότερα, οι κάτοικοι του απέναντι χωριού, του
Μαυροχωρίου, φρόντιζαν και προστάτευαν το μοναστήρι και έτσι
μετονομάστηκε σε Παναγία Μαυριώτισσα .
Εσωτερικά και εξωτερικά της μονής δούλεψαν πέντε διαφορετικοί
αγιογράφοι από το 12 μέχρι και το δεύτερο μισό του 14ου αιώνα, ενώ το
παρεκκλήσι του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, το διακόσμησε εσωτερικά αλλά
και εξωτερικά, ένας καλλιτέχνης το 1552
